Son dönemlerde yaşanan iklim olayları, tarım sektörünü derinden etkilemeye devam ediyor. Özellikle son dönemde Türkiye’nin bazı bölgelerinde gerçekleşen don olayları, meyve ve sebze rekoltesinde ciddi düşüşlere neden oldu. Çiftçiler alın terinin karşılığını alamazken, tezgahlardaki fiyatlar hızla yükseldiler. Bu durum, tüketiciler için de büyük bir maddi yük oluşturdu. Meyve ve sebze fiyatlarının artış gösterdiği bu süreçte, bazı ürünlerin kilogram fiyatı 450 liraya kadar çıkmış durumda. İşte, bu yazımızda don olaylarının tarım ürünleri üzerindeki etkilerini, fiyat artışlarını ve çiftçilerin durumunu detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.
İklim değişikliğiyle birlikte Türkiye'de son birkaç yıldır meydana gelen don olayları, özellikle erken bahar dönemlerinde ürünlerin olgunlaşma sürecini olumsuz etkiliyor. Uzmanlar, aniden gelen donların, çiçeklenme dönemindeki bitkilere büyük zarar verdiğini belirtiyor. Örneğin, sıcak havalar ile birlikte çiçek açan meyve ağaçları, bir gece ansızın gelen don nedeniyle zarar görüyor. Bunun sonucunda meyve veriminde büyük kayıplar yaşanıyor. Alınan raporlara göre, bu yılki rekolte tahminleri, geçen yıla göre yüzde 30'a kadar azalmış durumda.
Çiftçiler, bu olumsuz koşullar altında üretim yapmak için daha fazla enerji harcamak zorunda kalıyorlar. Don olayının yanı sıra kuraklık, aşırı yağış gibi diğer iklim olayları da tarımda verim kaybına yol açıyor. Çiftçi, bir yandan ürün yetiştirmek için mücadele ederken diğer yandan ciddi maliyetler ile karşı karşıya kalıyor. Bunun yanı sıra hastalık ve zararlılarla mücadele etme süreci de çiftçiler için büyük bir sorun haline gelmiş durumda. Tarım ürünlerinin maliyet artışı, dolaylı olarak tüketiciye de yansımakta ve fiyatların her geçen gün artmasına neden olmaktadır.
Don olaylarının ardından marketlerde ve pazar tezgahlarında fiyatlar fahiş oranda yükselmeye başladı. Haliyle, tüketiciler de bu artışlardan etkileniyor. Örneğin, meyve çeşitlerinin kilogram fiyatı 450 liraya kadar çıkarken, sebze fiyatları da ciddi oranda artış göstermiş durumda. Özellikle narenciye ürünlerinde yaşanan fiyat artışları dikkat çekiyor. Turunçgiller gibi bazı meyve grupları, don nedeniyle rekolte kaybı yaşadığından, tüketici için pahalılık kaçınılmaz hale gelmiştir.
Pazar araştırmaları, özellikle kış aylarında tüketilen sebzelerin ve meyvelerin fiyatlarının geçen yıla oranla iki katına kadar çıktığını gösteriyor. Üretim maliyetinin artması, çiftçiyi de zor durumda bırakıyor. Çiftçiler, artan girdi maliyetlerini dengelemek ve sürdürülebilir tarımı sağlamak adına elindeki ürünleri uygun fiyatlarla satamıyor. Pazar fiyatlarındaki bu artışla birlikte, birçok aile gıda harcamalarını kısma yoluna gidiyor. Sonuç olarak, gıda fiyatlarındaki bu artış, Türkiye'deki gıda enflasyonunu da yükseltiyor.
Sonuç olarak, don olayları ve iklim değişikliği, tarım sektöründe ciddi sorunlara yol açmakta. Çiftçilerin yaşadığı olumsuzluklar ve artan maliyetler, doğrudan tüketiciye yansırken, gıda fiyatlarındaki yükseliş ekonomik dengeyi de alt üst ediyor. Bu süreçte, hem çiftçilerin hem de tüketicilerin elini taşın altına koyması ve sürdürülebilir çözümler üretilmesi gerektiği bir gerçek. Umuyorum ki, tarım sektöründeki bu zorluklar, iyi tarım uygulamaları ve iklimle uyumlu üretim yöntemleri sayesinde aşılabilir ve herkes için daha sürdürülebilir bir gelecek sağlanabilir.
